انواع مته و کاربرد آن

اجزای مته

دنباله مته: دنباله مته یا ساق مته، قسمت انتهای مته است که به سه نظام دریل متصل می‌شود و با سفت شدن سه نظام، در جای خود ثابت می‌شود. دنباله مته در دو شکل استوانه ای و مخروطی ساخته می شود.

بدنه مته: قسمتی از مته که در دو سمت طول آن شیار مارپیچی وجود دارد، بدنه مته است. بیشترین عمق سوراخی که مته ایجاد می کند برابر با طول بدنه مته است.

شیار مته: شیار مته زاویه براده مناسب برای لبه برنده مته ایجاد می کند. این شیارها براده های حاصل از برش را به سمت بیرون هدایت می کنند. شيارهای مته دارای اندازه و فاصله يكسان هستند؛ در صورتی كه بين شيارهای اصلی، يک خط برجسته نازک به موازات و ترتيب همان شيارها وجود داشته باشد، تحت عنوان خاک درآور می باشد. اين خاک درآور سبب می شود خاک حاصل از سوراخ كاری به هنگام سوراخ كردن با سهولت به بيرون از سوراخ منتقل شده و كار با سرعت بيشتری انجام شود.

جان مته: فاصله ای که بین دو شیار مارپیچی باقی می ماند جان مته نام دارد. برای استحکام بیشتر مته ها، قطر جان مته در انتهای شیارها بیشتر از ابتدای آنهاست.

 لبه های اصلی: مته دارای دو لبه اصلی است که به صورت شیب دار در نوک مته قرار دارد. طول این دو لبه با هم برابر است. و هر شیار آن براده برداری از قطعه را انجام می دهند.

لبۀ عرضی: از برخورد دو سطح منحنی شیب داری که در سر مته وجود دارد، خطی روی جان مته به وجود می آید که به آن لبه عرضی می گویند.

انواع مته

مته چوب

با توجه به مصرف زیاد انواع مته در سوراخکاری چوب و مصنوعات چوبی، تنوع این گروه از مته ها نیز نسبت به نوع کاربری بسیار زیاد است. طراحی مته چوبی بگونه است که سر آن تیز و به صورت پیچی است تا هنگام ایجاد حفره بر روی سطح دچار لغزش نشده و حفره ایجاد شده در آن بسیار تمیز و با ظرافت باشد.

مته مخروطی

مته کاجی یا مخروطی که شاید شما نام آن را به صورت مته پله ای هم شنیده باشید که یکی از پر استفاده‌ترین انواع مته شناخته می‌شود البته برای سوراخ نمودن بسیاری از فلزات و یا در برخی از شرایط برای سوراخ نمودن چوب از مته مخروطی استفاده می شود.

دلیل نام‌گذاری مته مخروطی چیست؟
این سوالی است که ممکن است در ذهن هر فردی به وجود بیاید که اگر به ظاهر این مته دقت نمایید آن را شبیه میوه درخت کاج مشاهده خواهید کرد به همین‌خاطر این نام را برای این مته انتخاب نمودند که از ویژگی‌های جالب مته مخروطی می‌توان به طبقه‌بندی در سایز این مته اشاره نمود و این یکی از مزایای اصلی این مته به شمار می‌رود همینطور باید در نظر داشته باشید که با استفاده از این مته می‌توانید هر اندازه‌ای را به‌دست آورد و احتیاج به عوض نمودن مته نمی‌باشد.

مته خزینه

مته خزینه که اصولاً برای سوراخ نمودن جای انواع پیچ مورد استفاده قرار می‌گیرد در فعالیت‌های ام دی اف‌ کاری؛ کابینت ‌سازی و یا حتی سوراخ نمودن چوب از این مته استفاده می‌شود که اگر بخواهید یک سوراخ‌کاری با کیفیت‌تری را انجام دهید می‌توانید از مته خزینه برای فعالیت خود استفاده نمایید، زیرا حادثه‌های کمتری در حال استفاده از مته خزینه پیش می‌آید و همچنین لرزش و ارتعاش خاصی صورت نمی‌گیرد به همین‌ دلیل سطح مورد نظر شما به صورت یکدست‌تر شکل می‌گیرد. مته خزینه برای پیچ کاری به کار می رود. با استفاده از مته خزینه، محل بیرون زدگی پیچ از سطح کار را میتوان همسطح کرد و در نهایت سطح یکدستی خواهید داشت.

مته کونیک

این نوع مته که ممکن است شما حرارت خاص و زیادی را از این مته در هنگام سوراخ نمودن مشاهده کرده باشید در سایز‌بندی های متفاوت و عموماً بالا مورد استفاده قرار می‌گیرد. افرادی که از این مته استفاده می‌کنند به‌خوبی می‌دانند که هنگام کار بهتر است از دور پایین دستگاه دریل برای آسیب وارد نکردن به این مته استفاده نمایند و مطمئناً دلیل حرارت بیشتر به خاطر‌این است که نوک مته با سطح کار بیشتر در ارتباط می‌باشد.

مته گازور

از مته گازور بیشتر برای صنایع کابینت و کمد سازی استفاده می شود به این صورت که برای نصب جک لازم است از دریل پرسی از مته گازور استفاده کنید.

مته‌های مخصوص سوراخکاری فلزات

این نوع مته ها بر اساس مواد اولیه ساخته شده تقسیم بندی میشوند و معروف به مته های HSS (HIGH SPEED STEEL) میباشند که نوع کبالت دار آن که در مصارف سوراخکاری فلزات سخت و با طول عمر بالاتر هستند، معروف به مته کبالت میباشند. که با درصدهای مختلف کبالت تولید و عرضه میشوند. در انتخاب این نوع مته ها باید دقت شود که جهت کارهای عمومی و قطعه کارهای نرم تر از مته های معمولی HSS و برای امور سوراخکاری صنعتی و قطعه کارهای سخت تر از مته های HSS-CO استفاده شود بهتر است.

انواع مته آهن

مته آهن از سخت کاری یک متریال معمولی ساخته شده و همانطور که از نام آن مشخص است بیشتر برای سوراخ نمودن انواع مختلف آهن آلات، برخی اوقات فلزات و در بیشتر مواقع برای استیل استفاده می‌شود.

مته آهن کوتاه که در گروه مته آهن قرار دارد همان‌طور که از نام آن پیداست به‌خاطر کوتاه‌تر بودن ارتفاع آن در حین سوراخ‌کاری عموماً این مته را برای سوراخ‌کاری‌های ظریف و نازک فلزی به کار می‌برند و یکی از ویژگی‌های بسیار جالب این مته به طور قطع دوری از انواع شکستگی در حین فعالیت سوراخ‌کاری می‌باشد که شما برای سوراخ‌کاری‌های قطعات نازکِ جنس‌های آهنی یا فلزی می‌توانید از مته آهن کوتاه استفاده نمایید.

مته آهنی کبالت 5% یا 8% : جنس این مته ها که با نام HSS CO نیز شناخته می شود، چند درصد کبالت دارد و میتوان از آن ها در ایجاد سوراخ در اجسام سخت تری از جمله استیل استفاده کرد. به دلیل استفاده از کبالت این مته ها دوام و طول عمر بالاتری دارند. و البته قیمت بیشتری در مقایسه با مته های معمولی دارند. 

مته آهن بلند

مته آهن بلند برعکس مته آهن کوتاه از ارتفاع بیشتری برخوردار می‌باشد که شما برای سوراخ نمودن قطعه‌های فلزی که کنده ‌کاری بیشتری را می‌طلبند و با عمق بیشتری روبه‌رو هستند می‌توانید از مته‌ی آهن بلند استفاده کنید و دقیقاً برعکس مته‌ی آهن کوتاه این مته احتمال شکستگی را در هنگام کار افزایش می‌دهد و بهتر است در حین کار با این مته بیشتر مراقب باشید.

مته گرانیت

به دلیل اینکه سوراخ کردن سطوح گرانیتی بسیار سخت است، باید از مته ای هم جنس استفاده کرد. گرانیت از نوع سخت ترین سنگ ها است، به همین دلیل شاید بهتر باشد برای ایجاد سوراخ در آن از دریل چکشی یا ضربه ای استفاده کنید. تا ایجاد حفره در آن راحت تر باشد.

مته پنج شیار

مته پنج شیار که از جمله مته‌های بادوام در بین انواع مته‌ها شناخته می‌شود و هم‌چنین برای انواع جنس‌ها می‌توان از این مته استفاده نمود، لازم به‌ذکر است که مته‌ی پنج شیار یکی از انواع مته‌های الماسه به شمار می‌رود و برای سوراخ نمودن سنگ، گچ، آجر و بسیاری از موارد دیگر در مصالح سازی می‌توان از این مته استفاده نمود. در قیمت‌های مختلف که طول مته پنج شیار یکی از دلایل بسیار مهم برروی قیمت این مته می‌باشد که در بزرگ و کوچک بودن طول مته پنج شیار قیمت آن کاملاً متفاوت می‌باشد.

مته چهار شیار

مته چهار شیار که مانند مته پنج شیار برای سوراخ نمودن بتون مورد استفاده قرار می‌گیرد با این تفاوت که تنها سوراخ‌کاری خود را با قطر حدود ۳۰ میلی‌متر همراه می‌کند که البته باید خاطر‌نشان کنم مته چهار شیار، عموماً به سه اندازه در بازار وجود دارد که شاید نام دیگر مته چهار شیار را به عنوان چهار الماس نیز شنیده باشید.

 مته مرغک

نام این مته پرکاربرد را زیاد شنیده‌اید که شکل آن به صورت استوانه‌ای نیز می‌باشد. البته در این نوع مته اگر توجه کنید هر دو سر مته برای سوراخ نمودن که معمولاً برای زاویه ۶۰ درجه کاربرد دارد استفاده می‌شود. مته مرغک که برای آهنگری بسیار حائز اهمیت است، در این شغل بسیار مورد استفاده قرار می‌گیرد. نوک تیز مته مرغک از فولاد ساخته می‌شود و ساختار مته مرغک بگونه ای است که با استفاده از آن یک سوراخ مخروطی ایجاد می شود. تا حین کار برای ایجاد سوراخ های بزرگ کار راحت بوده و مته برای ایجاد یک سوراخ بزرگ دچار لغزش نشود.

مته گردبر

اگر نیاز به ایجاد حفره ای گرد و دایره ای دارید، از این مته استفاده کنید. این مته با استفاده از دندانه های تیزی که دارد، با سرعت بالاتری یک حفره دایره ای روی سطح ایجاد می کند. بر حسب جنس سطحی که قرار است روی آن سوراخ ایجاد کنید باید مته گرد بر مخصوص به آن را نیز تهیه کنید. برخی از مته های گردبر دارای تنظیم قطر دایره ای هستند که حفر میکنند.

ممنون که تا پایان این مقاله همراه ما بودید.

ابزار تراش ابراهیمی ارائه دهنده انواع مته در تمامی برند ها، آماده ی خدمت رسانی به شماست.